12 Kasım 2017 tarihinde yerel saatle 21:18’de, büyüklüğü Amerikan Jeolojik Araştırmalar Kurumu tarafından M=7.3 olarak verilen büyük ve yıkıcı bir deprem meydana gelmiştir. Türkiye sınırları içinde herhangi bir kayba yol açmayan deprem sarsıntısı özellikle Hakkari, Batman, Şırnak gibi güneydoğu illerinde hissedilmiş ve kısa süreli bir korkuya neden olmuştur. Deprem, büyük kısmı İran’ın Kermanşah eyaletinde olmak üzere yüzlerce can kaybına ve binlerce yaralı ve bina yıkımına neden olmuştur.
12 Kasım 2017 Kuzey Irak-Batı İran depremi ile ilgili olarak Sakarya Üniversitesi Afet Yönetim Uygulama ve Araştırma Merkezi’nce yapılan ilk değerlendirmeler aşağıda verilmiştir.
- Gerek Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü ve Amarikan Jeolojik Araştırmalar Kurumu tarafından hesaplanan dış merkez koordinatları gerekse deprem dalgalarından belirlenen faylanma türü depremin Zagros Bindirme ve Kıvrım Kuşağı üzerinde olduğuna işaret etmektedir.
- Merkezimizce deprem dalgalarının ön incelemelerinden depremin büyüklüğü M=7.3 olarak hesaplanmıştır.
- Deprem bilim açısından aletsel dönemde (1900 yılı sonrası) depremin meydan geldiği yer ve yakın civarında büyüklüğü M=7 ve daha büyük deprem oluşmamıştır. Bu dönemde meydana gelen en büyük deprem M=6.1 büyüklüğündeki 11 Ocak 1967 depremidir ve şimdiki depremin yaklaşık 100 km güneyinde bir dış merkez konumuna sahiptir. Bununla birlikte tarihsel dönemde (1900 yılı öncesi), büyüklüğü şimdiki depremle karşılaştırılabilir büyüklükte olan ve Kuzey Irak bölgesinde önemli kayıplara yol açmış 1058 Musul, 1572 Halepçe ve 1666 Ninova depremleri meydana gelmiştir. Bu durum bölge için deprem tehlikesinin bir sürpriz olmadığına işaret etmektedir.
- Depremin dalgalarının incelenmesinden, deprem kırılmasının doğuya eğimli bir fay düzlemi üzerinde, yaklaşık 50 km’lik bir uzunluk boyunca, derinde (20 ile 24 km derinlikleri arasında) ve daha çok güneye doğru (İran’a doğru) gerçekleştiği belirlenmiştir. Batı İran’ın gerek fay düzleminin eğim yönünde kalması gerekse kırılmanın daha çok yayıldığı istikamette bulunması burada gözlenen ağır yıkımın faylanma kaynaklı nedenleri olarak değerlendirilmiştir. Kırılmanın daha çok güneye olması Türkiye’de depremin hissedilen etkisini de küçülttüğü değerlendirilmiştir.
